تهیه ی آجر، تاریخی بسیار کهن دارد و حتی می توان آن را با شروع تمدن بشر همزمان دانست.
حدود 3000 سال پیش از میلاد مسیح در بین النهرین آجرسازی رواج داشت و آن را در ساختمان به کار می بردند.
در حفـاری های مصر تصاویری به دست آمده که حیاط آجر فرش شده ای در آن ها به چشم می خورد که مربوط به سه هزار سال پیش می باشد.
چینیان، رومیان و یونانیان نیز از هنر آجر سازی بهره مند بودند.
در سال 44 میلادی این هنر به وسیله ی رومیان به سرزمین انگلستان هم عرضه گردید. اما در امریکا همین که مهاجران به « ویرجینیا » و « ماساچوست » پا نهادند، این صنعت را نیز همراه خود به آن جا آوردند. آجـر از نوعی خاک رُس درست می شود آن را می پزند و آن قـدر حـرارت می دهند که سفت و سخت می شود.
برای آجـر پزی، خاک رسـی مناسب است که تحـت تأثیـر هوا، زمین لرزه ها، کوه یخ ها، آتش فشانی ها و دیگر عوامل تخریب کننده، درست شده باشد.
هزاران سال بود که تخـته سنگ ها در معرض این گونه عوامل طبیعی قرار داشتند. یعنی بر اثر انفجار می شکسـتند، در زیر باران ها شستشو داده می شدند. زلزله و یخچال ها نیز آن ها را خرد و مدفـون می ساختند. اکنون بر اثر همین عوامل طبیعی است که خاکی نرم و آسان برای قالب گیری، به نام خاک رس، در نزدیکی سطح زمین یافت می شود.
تا سال 1880 آجر را با دست می ساختند. ولی اکنون می توان به وسیله ماشین، روزانه، صد هزار آجر تولید کرد
ساده ترین راه، برای تهیه ی آجر این است که:
نخست خاک رس را آسیا می کنند. آن گاه با عبور از غربال آن را وارد گردونه ای می سازند. این گردونه، پره هایی دارد که خاک رس را با مقدار معینی آب کاملاً مخلوط می کنند . آن گاه خاک رس خیس خورده وارد ماشین قالب گیری می شود و به شکل نوار مستطیل و درازی در می آید. بعد، به وسیله ی ماشین برش به قطعه های کوچکی در می آید و بدین وسیله، آجرهای خامی در اختیار ما قرار می گیرد.
آجرهای خام باید خوب خشک شوند. بعد آن ها را به کوره می برند و به مدت 6 تا 10 روز در آن جا می مانند تا کاملاً پخته و سفت شوند.
برای تهیه ی آجرهای نازک و ظریف تر، کوره های مخصوصی وجود دارد. ضمناً چگونگی حرارت در کوره نیز بسیار مهم است، چه اگر اندکی غفلت شود به طوری که اندکی بیشتر یا کمتر از حد لازم به آجرها حرارت دهیم، ناگهان هزاران قطعه آجر از بین می روند.
رنگ قرمز در آجرهای معمولی به علت وجود مقداری آهن در خاک رس است. با افزودن مواد دیگر به آن می توان آجرهای رنگارنگی فراهم آورد
شهربانو دهقانی
