کار کردن با کامپیوتر، در کنار فواید بیشمار آن، در صورتی که اصول صحیحی رعایت نشود، معایب خاص خود را نیز دارد. بخصوص امروزه که بسیاری از ما و کودکانمان، در مواقعی روزانه ساعت ها در مقابل کامپیوتر می نشینیم و به کار و بازی سرگرم می شویم. اما عدم توجه به نکاتی مهم در رابطه با بهداشت کامپیوتر و اصول صحیح بکارگیری این وسیله در زندگی، چه در منزل و چه در محیط کار، سبب خواهد شد

 که به تدریج عوارضی در زمینه بینایی و سایر مشکلات جسمی، گاه صدمات جبران ناپذیری را در ما ایجاد کنند.صدماتی که در صورت درمان نیز، هزینه و مصائب خود را به دنبال دارند. پس از این دیدگاه، بیاییم، این قضیه را جدی فرض کنیم و توجه داشته باشیم که نشستن پشت کامپیوتر، می تواند با روشی صحیح و بدون عوارض جانبی انجام پذیرد و یا اینکه ذره ذره، ما را دچار صدماتی نماید که تا عمر داریم می بایست با آنها دست و پنجه نرم کنیم.

در این نوشتار، سعی می شود تا حد امکان مسائلی مهم در این زمینه، مورد بررسی و دقت نظر قرار گیرند.

به نظر می رسد با فراگیرتر شدن بکارگیری کامپیوتر، تعداد کسانیکه از مشکلات چشمی و بینایی رنج می برند، رو به افزایش باشد.

در حقیقت مجموعه ای از علائم چشمی و بینایی که در اصطلاح علم پزشکی CVS نامیده می شود و از جمله این علائم و عوارض، خشکی چشم می باشد، معمولا بر اثر کار با کامپیوتر ایجاد می شود.

در این زمینه تقریبا 80 درصد کسانیکه زیاد با کامپیوتر کار می کنند، گرفتار این علائم هستند.

مهمترین علائم CVS عبارتند از : خستگی چشم، خشکی چشم، سوزش ، ریزش اشک و تاری دید.

در این رابطه قبل از هر چیز ، بهترین کار مراجعه به پزشک است. ولی توصیه هایی نیز وجود دارد که آنها را خدمت شما عزیزان ارائه می دهیم تا با رعایت آنها، تا حد ممکن با چنین مشکلاتی برخورد نداشته باشید.

لازم به ذکر است، چشم انسان حروف چاپی را بهتر از حروف نمایش داده شده بر روی مانیتور مشاهده می کند. علت آن این است که حروف چاپی، کنتراست بیشتری با صفحه سفید زمینه داشته و لبه های آنها واضح تر است. حال آنکه در مورد صفحه مانیتور چنین نیست و لبه ها به وضوح حروف چاپی نیستند. (البته با افزایش کیفیت و وضوح مانیتورهای جدید، این مشکل به تدریج برطرف شده است)

همچنین یکی از مهمترین دلایل خشکی و سوزش چشم هنگام کار با کامپیوتر، کاهش میزان پلک زدن است. این مسأله به همراه خیره شدن به صفحه مانیتور و تمرکز بر روی موضوع کار، سبب می شود تا پلک ها مدت بیشتری باز بمانند و در نتیجه مایعات محافظ بر روی سطح چشم، سریعتر تبخیر شوند.

با توجه به اینکه در حال حاضر، کامپیوتر جزو ملزومات اکثر منازل شده است، باید افراد خانواده برای تضمین سلامتی چشم های خود، توصیه های ایمنی و سلامتی را هنگام استفاده از آن بکار ببرند.

در واقع با رعایت توصیه های زیر می توان تا حد بسیار زیادی از آسیب های چشمی جلوگیری کرد:

پلک بزنید: سعی کنید بطور ارادی پلک بزنید. این کار سب می شود سطح چشم شما به رطوبت پلک ها آغشته شده و خشک نشود. در صورتی که مشکل شما شدید باشد، حتی می توانید از قطره های اشک مصنوعی استفاده کنید.

زاویه قرارگیری مانیتور: صفحه نمایشگر کامپیوترتان را تنظیم کنید. مرکز صفحه نمایشگر مانیتور، همواره باید چند سانتی متر پایین تر از چشمان شما باشد. این وضعیت علاوه بر اینکه باعث می شود پلک ها پایین تر قرار گیرند و سطح کمتری از چشم در معرض هوا باشد. از خستگی گردن و شانه ها نیز می کاهد.

در این موارد هم باید مانیتور را در ارتفاع مناسب قرار داد . هم ارتفاع صندلی را نسبت به میزکار تنظیم کرد، بطوریکه ساعد شما هنگام کار با Keyboard (صفحه کلید)، موازی با سطح زمین باشد.

وضعیت نور اتاق کامپیوتر را تنظیم کنید:

مانیتور خود را طوری قرار دهید که نور پنجره یا روشنایی اتاق، به آن نتابد. هنگام کار با کامپیوتر سعی کنید پرده ها را بکشید و روشنایی اتاق را نیز به نصف وضعیت معمولی کاهش دهید.

انجام این کار تا حد زیادی از خستگی و عدم تمرکز چشمان شما خواهد کاست.

به چشمان خود استراحت دهید:

سعی کنید هر از چند گاهی، چشمان خود را از مانیتور برداشته و به مدت 20 تا 30 ثانیه، به نقطه ای دور نگاه کنید. این کار سبب استراحت عضلات چشم می شود. همچنین به شما وقت می دهد پلک بزنید و بدین طریق سطح چشم شما مرطوب شود.

 از تخته نوشتاری Copy Holder استفاده کنید:

 اگر مجبورید که به طور متناوب به یک صفحه نوشته در کنار مانیتور و سپس به مانیتور نگاه کنید (خصوصا در مورد تایپیست ها)، ممکن است چشم شما به سرعت خسته شود، زیرا برای خواندن کلمات بر روی صفحه و سپس تایپ آنها در کامپیوتر ، باید به طور مداوم تطابق چشمان خود را تغییر دهد. برای جلوگیری از این مسأله، سعی کنید صفحه نوشته شده را در حداقل فاصله و هم سطح با مانیتور قرار دهید. برای اینکار می توانید از ابزار ساده اما کارآمدی به نام Copy Holder استفاده کنید.

 روشنایی و کنتراست مانیتور خود را تنظیم کنید:

میزان روشنایی مانیتور باید با روشنایی اتاق هماهنگی داشته باشد. یک روش برای تنظیم روشنایی مانیتور این است که به یک صفحه وب با زمینه سفید نگاه کنید. اگر سفیدی صفحه برای شما مثل یک منبع نور است، روشنایی مانیتور زیاد است و باید آن را کم کنید. در مقابل، اگر صفحه کمی خاکستری به نظر می رسد، روشنایی را زیاد کنید.

توجه داشته باشید، کیفیت نمایش تصاویر بر روی مانیتور، به عواملی همچون Resolution و Refresh Rate بستگی دارد.

Refresh Rate

نشان دهنده فرکانس تجدید تصویر بر روی مانیتور است. فرکانس پایین می تواند برای چشم خسته کننده باشد و فرکانس خیلی پایین، سبب پرش تصویر می شود. بهترین Refresh Rate حدود 75 تا 85 هرتز یا بیشتر است. (البته تا حدی که کارت گرافیک و مانیتور شما، توان پشتیبانی از این فرکانس را داشته باشد).

Resolution

وضوح تصویر (که البته به Refresh Rate نیز بستگی دارد)، به تراکم پیکسل های تصویر بر روی مانیتور گفته می شود. هر چه تعداد پیکسل ها بیشتر باشد، جزئیات بیشتری از تصویر دیده می شود.

بنابراین همواره از مانیتور های مرغوبی استفاده کنید که دارای بالاترین میزان Resolution باشند.