نخستین ماه‌ها و سال‌های حیات کودک از نظر تکامل زبانی بسیار مهم است. عدم تشخیص کاهش شنوایی یکی از علل تاخیر تکلم کودکان است. تاخیر تکلم می‌تواند باعث مشکلات رفتاری، روانی و تحصیلی کودکان شود. سنین و مراحل ذکر شده در ذیل بعضی از معیارهایی را که مشخص‌کننده پیشرفت کودک در برقراری ارتباط و کسب مهارت‌های زبانی و کلامی است، نشان می‌دهند. اگر در هریک از مقاطع زیر، کودک‌تان معیارهای متناسب با سنش را کسب نکرده به پزشک مراجعه نمایید...
? از تولد تا ? ماهگی
ـ کودک در حین تغذیه به شما نگاه می‌کند.
- در زمان شنیدن صداهای آشنا آرام می‌شود.
- شروع به ادای اصواتی شبیه به اقوو گووو و صداهایی شبیه به صدای کبوتر می‌کند.
- با صداهای بلند از جا می‌پرد.
? توصیه‌هایی به والدین، متناسب با سن فرزند:
- در حین تغذیه، حمام کردن و تعویض پوشک و البسه وی به او نگاه و توجه کنید.
- با کودک صحبت کنید.
- متقابلا اصواتی شبیه به صداهای او را ادا کنید.
- برای کودک خود آواز بخوانید.
? از ? تا ? ماهگی
- چشم‌ها و سر را به سمت صدا برمی‌گرداند.
- با ایجاد صدا و تکان دادن دست‌ها و پاها به شما پاسخ میدهد.
- لبخند و قهقه می‌زند.
- شروع به ایجاد اصواتی مانند با، ما و بو می‌کند.
? توصیه‌هایی به والدین، متناسب با سن فرزند:
- به کودک لبخند زده و با او بخندید.
- به صدای کودک‌تان توجه کرده و علاقه نشان دهید و تکرار آن صداها را به او برگردانید.
- انواعی از اصوات اعم از موزیک، صداهای محیط بیرون از منزل، صداهای حیوانات و اسباب‌بازی‌ها را برای او فراهم کنید.
- به کودک‌تان در حین غذا خوردن، حمام کردن و لباس پوشاندن، کاری را که انجام می‌دهید توضیح دهید
? از ? تا ? ماهگی
- در برابر شنیدن صدای نامش پاسخ و واکنش نشان میدهد.
- کلمه نه را می‌فهمد.
- با صدا کردن و اشاره کردن به اشیای معمول و افراد خانواده به آنها نگاه می‌کند.
- کلماتی مانند بابا، دد، ماما را ادا می‌کند.
? توصیه‌هایی به والدین، متناسب با سن فرزند:
- به افراد، تصاویر و اشیای معمولی و آشنا اشاره و اسامی آنها را ذکر کنید.
- به کتاب‌ها نگاه کنید، به تصاویر آنها اشاره کنید و نام آنها را بگویید.
- تا زمانی که کودک علاقه دارد صداهایی را قبل و بعد از او ادا نمایید.
- برای کودک آواز بخوانید.
? از ? تا ?? ماهگی
- دستورات ساده را می‌فهمد (مثلا دستوراتی مانند: آن را به مامان بده، دست نزن).
- سوالات ساده را می‌فهمد (مثلا توپ کجاست).
- از صداها و حرکاتی استفاده می‌کند تا به شما بفهماند که چه می‌‌خواهد..
- اولین کلمات و لغات را ادا می‌کند.
- بازی‌هایی مانند دالی کردن را آغاز می‌کند.
? توصیه‌هایی به والدین، متناسب با سن فرزند:
- کودک خود را در استفاده از حرکات و اداها تشویق کنید و به او پاسخ دهید. مثلا وقتی او دست‌هایش را بلند می‌کند تا بلندش نمایید به او بگویید چه می‌خواهی یا می‌خواهی بلند شوی؟ و سپس او را بلند کنید.
- در مورد هر کاری که انجام می‌دهید با کلمات ساده و جملات کوتاه با او صحبت کنید.
- به دقت به صداهایی که کودک ایجاد می‌کند گوش دهید، ممکن است که شما اولین لغات وی را بشنوید مثلا «با» برای بابا و «ما» برای مامان.
- با کودک خود به بازی و تفریح بپردازید.
? از ?? تا ?? ماهگی
- دستورات ساده را انجام میدهد (مثلا توپ را بگیر).
- وقتی از او پرسیده می‌شود، به افراد و قسمت‌های بدن و اسباب‌بازی‌ها اشاره می‌کند..
- از اصوات متصل که شبیه به جملات است استفاده می‌کند.
- در حین حرف زدن از ?? کلمه یا بیشتر استفاده می‌کند.
- از عبارات معمول و رایج استفاده می‌کند (مثلا همه رفتند یا برویم بیرون)
? توصیه‌هایی به والدین، متناسب با سن فرزند:
- همراه با او به کتاب‌ها نگاه کنید و قصه‌هایی در مورد تصاویر آن بگویید.
- زمانی که کودک با شما صحبت می‌کند جواب او را بدهید.
- به جای استفاده از الفاظ کودکانه مثل تاتا، بَ‌بَ از کلمات واقعی و کامل استفاده کنید.
- با او بازی کنید و از اسباب‌بازی‌ها و اشیایی استفاده کنید که او از آن لذت می‌برد.
? از ?? تا ?? ماهگی
- از ?? کلمه یا بیشتر استفاده می‌کند.
- دو یا تعداد بیشتری از کلمات را ترکیب می‌کند مثلا آب‌میوه بیشتر.
- به داستان‌های ساده اشعار و آوازها گوش میدهد.
? توصیه‌هایی به والدین، متناسب با سن فرزند:
- در زمان صحبت با او از انواع مختلفی از کلمات استفاده کنید. (داخل، بزرگ، خوشحال، پریدن)
- کودک خود را به بازی گروهی با کودکان دیگر تشویق کنید.
- صداهایی را که کودک می‌شنود به او معرفی کرده و برایش تقلید کنید. مانند صدای حیوانات و آواز پرندگان.
- بدون اینکه مستقیما تکلم کودک را تصحیح کنید از روش تکلم افراد بزرگسال برای گفتن کلمات و عبارات استفاده کنید.
