زبان جاوا در سال ???? ایجاد شد و در ابتدا Oak نام گرفت. پیدایش آن از پروژه ای به نام Green منشا گرفت که زیر نظرJames Gosling و با هدف اتوماسیون وسایل خانگی دنبال می شد. و Oak را در برنامه ریزی این دستگاه ها به عنوان زبانی قدرتمند به کار گرفتند. ولی تا سال ???? این پروژه در ناامیدی دنبال می شد، تا اینکه این تیم توسعه پس از تغییر رویه اینترنت را در اهداف کار خود گنجاند.

Oak به Java تغییر نام داده شد تا بتواند به عنوان نشان تجاری ثبت شود. Netscape Navigator ?.? در سپتامبر سال ???? از این زبان، که به صورت Applet بکار می رفت، پشتیبانی کرد و Microsoft در اواخر سال ???? آن را بکار گرفت.

از آن زمان به بعد توانایی های این زبان رو به فزونی گذاشت. در سال ???? شرکت Sun Microsystems نگارش ?.? از Java Development Kit را توسعه داد. و سال بعد نگارش ?.? از JavaBeans پشتیبانی کرد. در سال ???? شرکت Sun بر علیه Microsoft شکایت کرد و این شرکت را متهم به نقض توافقنامه مربوط به استفاده از Java در Internet Explorer کرد. بعد از این سان JDK ?.? و Swing را، که ابزار پیشرفته تری نسبت به (AWT (Abstract Windowing Toolkit برای ایجاد رابط گرافیکی کاربر(GUI) فراهم می کرد، ارایه کرد. در حال حاضر JDK در نگارش ?.? وبا ویژگی های جدیدی در دسترس است. و با نام J?SE) Java ? Standard Edition) نیز شناخته می شود. در کنار آن J?EE Java ? Enterprise Edition (که درحال حاضر در نگارش ?.? است) برای کاربردهای تجاری ارایه شد. J?EE تکنولوژی هایی از قبیل Enterprise JavaBeans EJB), Servlets, JavaServer Pages) و … را در بر می گیرد.

Java زبانی برای برنامه های توزیع شده است و زبانی شناخته شده در سطح جهانی است که به کاربر امکان تعامل (interaction) با یک صفحه وب را می دهد و برخلاف صفحات ایستای HTML فراتر از خواندن ویا فقط پر کردن یک فرم، برای کاربر امکان بازی، چت، انجام محاسبات درصفحات گسترده، و حتی دریافت اخباری که به صورت همزمان به روز رسانی می شوند و خیلی چیزهای دیگر را فراهم می کند. Java همچنین مستقل از سیستم عامل است. به این معنی که شما یک برنامه را یکبار می نویسید و این برنامه بر روی هر سیستم عاملی که ماشین مجازی جاوا (Java Virtual Machine) یا به اختصار JVM بر روی آن نصب باشد به همان شکل و بدون نیاز به هیچگونه تغییری قابل اجرا خواهد بود. Java زبانی ساده، کاملا شی گرا، با امنیت بالا و دارای امکانات چندبندی (Multi-threading) است. از نگارش ?.? به بعد ابزارهای Swing، جاوا را به زبانی آسان و جذاب برای ایجاد یک GUI کاربر پسند تبدیل کرده اند.

از نقطه نظر دیگر می توان گفت: که جاوا یک زبان مستقل از سیستم عامل نیست بلکه همانند یک سیستم عامل مستقل و کوچک عمل می کند. همان طور که درWindows زبان های برنامه نویسی امکان اجرا در بستر (Platform) مربوط به Windows/Intel را دارند، برنامه های جاوا امکان اجرا در Java/JVM را دارند. و همانند Windows، جاوا هم یک بستر نرم افزاری، تجاری و منحصر به یک شرکت است