عسل یک واژه عربی است که در زبان فارسی " انگبین " نامیده می شود. عسل  اکسیری پر ارزش است که در تمام طول تاریخ به عنوان یک غذای خوش طعم و شفابخش مورد توجه بشر قرار گرفته است، طوریکه گذشتگان آن را مظهر پاکی و خلوص و همچنین نشانه قدرت و جوانمردی می دانستند. در یونان و روم باستان عسل را مظهر برکت ، عشق و زیبایی دانسته و مصریان مالیات خود را بر اساس آن می پرداختند.   

عسل در زمان های خیلی دور بطور طبیعی در لابه لای صخره ها و در جنگل ها وجود داشته ، ولی انسان تقریباً از چهارهزار سال پیش به اصول کندو داری و پرورش عسل پرداخته است و این ماده مغذی در طی سالیان محفوظ مانده است.طوریکه در مقبره های فراعنه مصر، کوزه های پر از عسل ، سالیان دراز باقی مانده و فاسد نشده است. این ماده با وجود شیرینی بسیار ترش نمی شود و کپک نمی زند . در قرآن سوره ای بنام " نحل " مربوط به زنبور عسل و عسل است که اهمیت این ماده را نشان می دهد.

برای تولید عسل ، زنبور عسل  شهد گل های مختلف را جمع آوری کرده و آن را در کیسه داخلی مخصوص خود ذخیره می کند . او برای تهیه یک کیلو عسل بایستی 2 میلیون مرتبه روی گل ها بنشیند. زنبور در بین راه مقداری دیاستاز از نوع اینورتاز به داخل آن ترشح می کند و مقداری از آب شهد از کیسه جذب بدنش می شود . سپس به کندو رفته و شهد نارس را به داخل سلول هایش ریخته و هنگام شب از کندو خارج نمی شود. زنبور عسل شهد را مجدداً به داخل کیسه ذخیره خود برده و دوباره آنزیم دیاستاز را به آن می افزاید و همچنین رطوبت آن را جذب می کند . این عمل را آنقدر انجام می دهد تا شهد کاملاً غلیظ شده و تبدیل به عسل رسیده می گردد. می بینید تهیه عسل کار بسیار دشواری است که هر زنبور در طول زندگی اش فقط 1 قاشق مربا خوری از آن تهیه می کند . در نهایت زنبور برای تمیز ماندن عسل روی آن را با یک لایه موم می پوشاند و موم عسل بر خلاف تصور بسیاری از مردم ، مدفوع زنبور نیست.

نوعی عسل بنام شاه انگبین جهت تغذیه ملکه تهیه می شود که اکسیر طول عمر نامیده می شود، چون عمر زنبورهای کارگر تابستانی 6 تا 8 هفته است، در حالی که عمر ملکه که از شاه انگبین تغذیه می کند چهار تا پنج سال است.

در مورد خواص دارویی عسل در یک مطلب دیگر صحبت خواهیم کرد.

خصوصیات ظاهری و فیزیکی عسل

رنگ عسل : رنگ عسل بستگی به نوع شهد مصرفی دارد و از زرد بسیار روشن تا قرمز تیره متغیر می باشد (عسل آویشن قرمز رنگ ، عسل اقاقیا بی رنگ و عسل گیاه اسپرس زرد طلایی است). منطقه ی جغرافیایی و شرایط آب وهوایی نیز در تعیین رنگ عسل بی تاثیر نیست. پس رنگ عسل نمی تواند عامل تعیین کننده برای تشخیص کیفیت عسل باشد. معمولاً مصرف کنندگان در ایران رنگ تیره را می پسندند.

عطر و طعم : عطر و طعم هم مانند رنگ آن ، متناسب با گیاهی است که زنبور از آن استفاده کرده است