مطالعه یک فرآیند شرطی و اکتسابی جهت افزایش معلومات است. یعنی مرحله به مرحله پیش می‌رود و دارای بخش‌های مختلفی مانند: مهارت‌های قبل از مطالعه، ایجاد آمادگی، پیش مطالعه و ... است. برای این که ما در مطالعه شرطی بشویم باید شرایطی را در نظر بگیریم، از جمله مکان مطالعه، زمان مطالعه و روش یا تکنیک مطالعه که در این مقاله به شرح هر یک به اختصار می‌پردازیم.
مکان مطالعه:
بهتر است برای مطالعه ثمربخش جای ثابتی را انتخاب کنیم مثلا پشت میز بنشینیم و مطالعه کنیم. در مورد نور مکان مطالعه بهتر است از دو ترکیب نوری هم طیف زرد و هم طیف سفید استفاده کنیم تا چشم ها خسته نشوند. دمای اتاق مطالعه باید در حدود ?? درجه سانتیگراد باشد چون احساس گرمای زیاد باعث حواس پرتی و خواب آلودگی می شود. هر چقدر فضای دورتان هنگام مطالعه محدودتر باشد میزان حواس پرتی تان نیز کمتر خواهد بود. بهترین جا برای درس خواندن منزل است ولی اگر به هر دلیل نمی توانید در خانه مطالعه کنید، از فرهنگسراها یا کتابخانه ها استفاده کنید.
زمان مطالعه:
هیچ قانونی برای زمان مطالعه نداریم هر وقت که راحت بودید چه صبح زود و چه شب تا دیروقت می توانید مطالعه کنید و درس بخوانید. ولی سه زمان در یادگیری مهم است که بهتر است در این زمان ها مطالعه کنید:
الف) اول صبح:
چون تازه از خواب بیدار شدید و ذهنتان آماده است که مطالب را به راحتی در خود نگه می دارد پس برنامه های روزانه خود را طوری تنظیم نمایید که حتما اول صبح نیم ساعت یا یک ساعت درس بخوانید.
ب) آخر شب:
به دلیل این که بعد از درس می خوابید و منع بعدی ندارید پس مطالب فرصت پیدا می کنند تا از نیمکره راست که جایگاه حافظه کوتاه مدت است، وارد نیمکره چپ که جایگاه حافظه بلندمدت است، شوند برای همین یادگیری افزایش پیدا می کند.
ج) دو ساعت قبل از غروب آفتاب:
به دلیل این که کاهش اشعه کیهانی و نوع رابطه خورشید با زمین اختلا ل حواس در این زمان کم می شود، پس سعی کنید از این زمان استفاده کنید. البته این سه زمان برای درس خواندن مناسب هستند ولی نباید زمان های دیگر را از دست بدهید.
روش مطالعه:
رعایت مراحل زیر شاگرد را به صورت فعال در جریان یادگیری درگیر می سازد و زمینه هایی را برای تمرین اطلا عات تازه ای که شاگرد فراگرفته است فراهم می آورند.
?) مرحله اول - مرور کردن:
برای یافتن اطلا عات جدید اولین گام مرور کلی است این کار به شما کمک می کند که اطلا عات هر فصل را با تجارب قبلی خود پیوند زنید و دانش مربوط را در ذهن خویش فعال سازید.
?) مرحله دوم - سوال کردن:
سوال به شما کمک می کند که به صورت فعال با مواد خواندنی درگیر شوید و همین طور در پیش بینی کردن سوالات امتحانی نیز به شما کمک می کند.
?) مرحله سوم- خواندن:
مطالب را بخوانید و در ضمن مطالعه سعی کنید سوالاتی که در مرحله دوم طراحی کرده اید پاسخ دهید و آنچه را می خوانید، با دانسته های قبلی خود ربط دهید.
?) مرحله چهارم - از برخوانی:
به محض آنکه مطالعه یک قسمت را تمام کردید، تلاش کنید سوالاتی که درباره آن قسمت طراحی کرده اید پاسخ دهید. این تمرین به شما کمک می کند که از طریق ربط دادن مطالب جدید با اطلاعات قبلی به متن مزبور معنا ببخشید.
?) مرحله پنجم - بازخوانی:
بازخوانی موجب صرفه جویی دروقت شما می شود، زیرا ضروری نیست که تمام مطالبی را که قبلا مطالعه کرده اید دوباره بخوانید. با این پنج مرحله نه تنها می توانید مطالعه خویش را تقویت کنید بلکه می توانید آن را به دیگران نیز آموزش دهید.
مطلب آخر
در انتها نکات مهم و کلیدی که می توانند کمک کنند تا یک مطلب خوب را به مدت طولانی حفظ کنید و خود را بدان سازگار سازید را بیان می کنم:
برای گرفتن تصمیم جدید نباید تصمیم بزرگی را در ابتدا اتخاذ کرد. بلکه باید از تصمیم های کوچک شروع کرد. یعنی دانش آموزی که عادت ندارد درس بخواند نباید با یک برنامه ?? ساعته شروع کند بلکه باید با یک برنامه دو ساعته شروع کند. برای آنکه بتواند این روند را ادامه دهد.
در موقع ایجاد عادت جدید، راندمان بین ?? تا ?? روز کاهش پیدا می کند. یعنی فردی که می خواهد رفتار جدیدی را آغاز کند باید بداند که در مرحله اول نه تنها اتفاق مثبت خاص نمی افتد بلکه اتفاقات منفی نیز پیش می آید یعنی راندمان کم می شود مثل اینکه فرد مریض می شود. یعنی اگر فرد می خواهد عادتی را در خود ایجاد کند باید ریاضت بکشد و خوشبختانه از آن جایی که نام انسان از دو ریشه انس و نسیان گرفته شده است، سریع یک وضعیت را «نسیان» (فراموش) می کند و به وضعیت جدید «انس» می گیرد منتظر نقطه آغاز برای شروع تحول جدید نباشید. نگویید از اول هفته شروع می کنم یا از اول ماه درس می خوانم. هر وقت خواستید تغییری در خود ایجاد کنید، آن زمان مناسب است و می تواند آغاز حرکت باشد
فهرست مقالات 