روزهای اول مدرسه برای کلاس اولی ها همیشه روزهای دلهره و نگرانی و اضطراب است. والدین در این باره می توانند نقش مهمی در کاهش دلهره بچه ها ایفاکنند. البته نقش مادران شاغل این روزها حساس تر است ، چرا که فرزندان مادران شاغل نیز
انتظار دارند تا والدینشان آنان را در روزهای اول مدرسه مثل بچه های دیگر از خانه تا مدرسه و بالعکس همراهی کنند. بنابراین لزوم یک برنامه ریزی در روزهای اول مهر برای این خانواده ها به خوبی احساس می شود. دکتر پرویز رزاقی روانشناس ، ?? دستورالعمل را درباره نحوه برخورد والدین با بچه های تازه به مدرسه رفته ارائه می دهد.
?- به احساسات و حرف های بچه های کلاس اولی با دقت توجه کنیم. در مسیر برگشت از مدرسه، فرزندان دوست دارند همه چیز را برای والدین، بویژه برای مادر تعریف کنند، سعی کنیم شنونده خوبی برای آنان باشیم.
?- خاطرات خوب و خوش خود و یا خواهر و برادر بزرگتر او را از مدرسه برایش بازگو کنید.
?- از مدرسه به عنوان حربه ای برای تنبیه استفاده نکنیم، مثلاً نگوییم «اگر مشق هایت را ننویسی به معلم تان می گویم.»
?- فرزندان مان را هر شب بموقع و در ساعت معینی «مثلاً ? شب» بخوابانیم. معمولاً کودکان دوست دارند تا آخر شب بیدار بمانند، اگر فرزندی زود و بموقع به رختخواب نرفت، در صورت لزوم برنامه خواب خانواده باید تغییر کند، به عبارتی همه اعضای خانواده زودتر بخوابند تا کودک دلواپسی نداشته باشد که «من خوابم ولی دیگران در حال تماشای تلویزیون هستند».
?- به فرزندمان آموزش دهیم تا به تنهایی وسایل مدرسه اش را جمع کند و از ما انتظار انجام آن را نداشته باشد.
?- برای سازگاری بیشتر دانش آموز با مدرسه، به او اجازه بدهیم با اولیای مدرسه به بازدید و اردوهای تفریحی کوتاه مدت (باغ وحش، پارک و موزه) برود.
?- بیشتر از نیرو و توان کودک از او تکالیف درسی نخواهیم.
?- به گونه ای برخورد نکنیم که کودک به خاطر رفتن به مدرسه احساس گناه کند. هنگامی که می گوییم «بابا کار می کند و زحمت می کشد تا تو درس بخوانی» کودک فکر می کند مرتکب گناه و جرم بزرگی شده است.
?- همراهی کردن کودک در روزهای اول سال تحصیلی بسیار مهم است. حتی اگر فرصت کافی نداشته باشیم، در چند روز اول مدرسه فرزندمان را به هنگام رفتن به مدرسه و برگشتن همراهی کنیم.
??- در تمام مدارس برای والدین بویژه والدین کلاس اولی ها جلسات آموزش خانواده برگزار می شود، در این جلسات فعالانه شرکت کنیم.
??- والدینی که اهل مطالعه و کتاب هستند، می توانند الگوی خوبی برای فرزندانشان باشند. با مطالعه کردن در منزل می توانیم فرزندمان را به مطالعه و انجام فعالیت های درسی علاقه مند کنیم.
??- از سرزنش و تحقیر فرزندمان به خاطر رفتارهای نادرست او - بویژه در حضور دیگران - خودداری کنیم.
?? ـ هنگامی که از فرزندمان رفتار نادرستی سر می زند و یا کلام زشتی بر زبان می آورد، با کلمات واضح و روشن به او می گوییم: «این سخن و رفتار تو زشت است و خانواده آن را نمی پسندد» و یا با پیام های غیرکلامی چشم، اخم و بی توجهی او را متوجه رفتار نامناسبش می کنیم.
??ـ نباید فکر کنیم حالاکه فرزندمان به مدرسه می رود دیگر مسئولیتی متوجه ما نیست و همه کارها برعهده مسئولین مدرسه است.
??ـ هنگامی که با فرزندمان نزد معلم او می رویم باید سعی کنیم حرمت و احترام معلم و فرزندمان را کاملاً حفظ کنیم.
??ـ وقتی به فرزندمان وعده ای می دهیم حتماً به وعده خود عمل کنیم. باید سعی کنیم وعده های ما با عمل او متناسب باشد، یعنی در مقابل کار کوچک او وعده های بزرگ یا طولانی ندهیم. «اگر درس بخوانی تابستان برایت دوچرخه می خرم.»
?? ـ با برنامه ریزی نامناسب برای انجام تکالیف و درس خواندن، تمام اوقات فراغت و استراحت را از فرزندانمان نگیریم.
??- اگر فرزندمان مشکل جسمی و روانی خاصی دارد، حتماً با اولیای مدرسه در میان بگذاریم.
??- ما والدین و اعضای خانواده باید از هرگونه درگیری لفظی و فیزیکی خودداری کنیم و محیط منزل را برای فرزندانمان شاد و آرام نگه داریم تا احساس امنیت کند. به طور کلی فضای مطلوب رفتاری و عاطفی خانواده موجب شکوفاشدن فرزندان می شود.
??ـ لوازم التحریر گرانقیمت برای کلاس اولی ها نخریم. شاید دانش آموزان دیگر نتوانند چنین لوازمی تهیه کنند و این کار ما موجب بروز مشکلاتی می شود.
??ـ دانش آموز خود را با ظاهر آراسته به مدرسه بفرستیم تا نزد همکلاسی های خود شرمنده و خجالت زده نشود.
?? ـ ما به عنوان پدر و مادر، هر دو با اولیای مدرسه، معلم و معاون ارتباط نزدیک و مستمر داشته باشیم.
??ـ به تکالیف و مسائل مربوط به فرزندمان رسیدگی کنیم.
??ـ نام دانش آموز را روی وسایل شخصی مدرسه اش بنویسیم.
??ـ وسایل مدرسه مانند مداد، تراش، دفتر و کتاب فرزندمان را هر روز کنترل کنیم، اگر وسیله ای اضافی با خود آورده بود توصیه کنیم فردا به مدرسه ببرد و صاحبش را پیدا کند و در صورت لزوم از معلم خود نیز کمک بخواهد. هرگز به خاطر این عمل به او نسبت ناروا نزنیم که احساس گناه و ناراحتی کند.
??ـ اگر یکی از وسایل مدرسه اش را گم کرده است، حتماً از او بخواهیم فردا در مدرسه جست وجو کند و آن را پیدا کند و از معلم و همکلاسی ها نیز کمک بگیرد. نباید او را به خاطر این بی توجهی تنبیه کنیم و یا او را بترسانیم.
??ـ در انجام تکالیف کودک نظارت داشته باشیم، ولی هرگز نباید دخالت کنیم، زیرا با روش تدریس معلم تداخل پیدا می کند.
??- وقتی کودک از مدرسه به منزل برمی گردد، حداقل یکی از اعضای خانواده (مخصوصاً مادر) در انتظار او باشد. بهتر است پدر و مادر در هفته های آغازین ورود دانش آموز به مدرسه ساعت کاری خود را طوری تنظیم کنند که یکی از آنها حتماً در خانه باشد. در روزهای دیگر نیز بهتر است از اقوام نزدیک مثل مادربزرگ کمک بخواهیم. حتی المقدور از دادن کلید به فرزند و یا پشت در منتظر گذاشتن او جداً بپرهیزیم، زیرا اضطراب در این گونه فرزندان (بچه های کلید به دست و پشت دری ) بسیار بیشتر از بچه های دیگر است.
??- سعی کنیم هنگام ورود کودک به منزل غذا آماده باشد، زیرا تغذیه نامناسب و نابهنگام و گرسنه ماندن از عوامل بروز پرخاشگری و لجبازی در کودک است.
??ـ در روزها و هفته های آغازین به کودک خود اطمینان بدهیم که به دنبالش می رویم.
??ـ اگر فرزندمان کار خوبی انجام داده، بلافاصله پس از بازگشت از مدرسه به او پاداش بدهیم تا رفتارهای مثبت را در او تثبیت کنیم.
??ـ فرزندمان را با دیگران مقایسه نکنیم (به ویژه در بدو ورود به مدرسه)/
??ـ فرزندمان را با توانمندی ها و مهارت هایش آشنا کنیم.
??ـ از این خطای رایج که فرزندمان را به صورت کودکی خودمان تصور نکنیم و می خواهیم نیازهای ارضا نشده دوران کودکی ما به وسیله او برآورده شود، جداً بپرهیزیم. به یاد داشته باشیم که او انسانی دیگر و متفاوت است و احساسات مخصوص به خود را دارد.
??ـ اگر فرزند مان «درون گرا» است، او را ضعیف و درمانده قلمداد نکنیم، بلکه با ایجاد مهارت ارتباط، واگذاری نقش ها و مسئولیت های اجتماعی به او کمک کنیم تا بتواند با افراد جدید آسانتر ارتباط برقرار کند، با آنان حرف بزند و نیازهایش را بیان کند.
