رویکردهای مختلف درسنجش وارزشیابی
1- سنجش وارزشیابی بارویکردسنتی
این نوع سنجش برآزمون های جزئی نگرمتکی است وطی آن دانش آموزبایک دسته پرسش های مجردواکثرا"ناملموس سنجیده می شود.پرسش هایی این آزمون خدشه ناپذیراست وهیچ گاه معلم در هنگام انجام آن فرصت نمی کندبادانش آموزتعامل کندیادانش آموزفرصت نمی یابدپرسش راتجزیه وتحلیل کند.
<**ادامه مطلب...**>
ویزگی اصلی ارزشیابی های سنتی این است که منحصرا"به سنجش دانش آموزمتوسل می شوندبه اوفرصت ارزشیابی خودودریافت بازخوردهای موثرازمعتم داده نمی شود.
2- سنجش وارزشیابی بارویکردپویاورشددهنده
ارزشیابی مستمر- تدریجی یاتکوینی اصطلاح هایی هستندکه این روزهادربین معلمان ومدرسان کشورزیادبه کار می روند.اماآنان درتفسیرمعنای این وازه به ندرت توافق دارند.در واقع سنجش مستمرمعادل فارسی عبارت
"formative assessment" است.فرهنگ لغات انگلیسی کلمه formativeرابه "تکوینی" "سازنده" "رشددهنده"ویا"شکل دهنده"ترجمه کرده است .بنابراین به نظرمی رسدکلمه مستمرترجمه مناسبی نیست .اگربه جای وازه سنجش مستمرازسنجش پویا- سازنده یارشددهنده استفاده شودبهتراست.اماخصلت عمده این نوع ارزشیابی درپویایی وگستردگی آن است وازمعلم اتظاراقداماتی فراترازآزمونهای سنتی داردتاتصویری کلی از تمامیت شخصیت دانش آموزارائه دهد.ازنتایج این نوع سنجش وارزشیابی درجهت رشدوارتقای دانش آموزاستفاده می شود
ومهمتر ازهمه این که از هردانش آموزتوقع رشدوبالندگی رادرحدتوان خوداودارد.دراین رویکردفرایندارزشیابی بافرایند آموزش درهم تنیده جاری ومستمراست.
انواع ارزشیابی (امتحان)
از آموزگاران انتظار می رودکه در جریان فرایند یاددهی ویادگیری تنهابه یک روش تدریس ویک روش ارزشیابی بسنده ننمایند.همانگونه که بارهاوبارهاذکر شده که دانش آموزان دارای استعدادهای مختلف وتواناییهای متفاوتندوبایدبراساس تفاوتهای فردی ازروشهای تدریس وتفهیم گوناگون استفاده کردانتظارمی رودکه درهنگام ارزشیابی نیزازانواع ارزشیابی به شکلهاوشیوه های متفاوت استفاده شود.
امتحان نوعی ارزشیابی به مفهوم اخص آن است که ناظربرسنجش آموخته های دانش آموز می باشدامتحان عبارت است ازاندازهگیریوسنجش تغییرات حاصل دررفتاردانش آموزان باتوجه به هدفهای آموزش وپرورش به منظور هدایت یادگیری آنان.این تعریف درواقع به هدف ارزشیابی یاامتحان نیز توجه دارد.برای رسیدن به این هدف ویااهداف دیگری که بر ارزشیابی مترتب است می توان به شکلهای گوناگونی این فعالیت راانجام داد.
امتحان ازدیدگاه موضوع یادگیری:
امتحان از دیدگاه موضوع یادگیری رامی توان به سه دسته عمده تقسیم بندی کرد:(کتبی – شفاهی- عملی)
امتحان کتبی:امتحان کتبی امتحانی است که در آن رفتار دانش آموز به صورت نوشته ظاهرمی شود.به عبارت دیگردانش آموزپاسخ یاواکنش خودرادربرابریک پرسش به صورت کتبی ارائه می کند.
مزایای این نوع امتحان:
-امتحان کتبی چون به شکل گروهی است بنابراین دروقت صرفه جویی می شود.
-به دلیل یکسان بودن شرایط مقایسه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بایکدیگردقیقترصورت می گیرد.
-درامتحان کتبی قضاوتهای شخصی معلم وحالات عاطفی اوچندان تاثیر ندارد.
دراین نوع امتحان دانش آموزفرصت فکر کردن سازماندهی نمودن وبیان پاسخ خودرادارد.
-پوشش نسبتا"خوبی ازمجموعه آموخته هابوجودمِی آیدواعتبارآن ازامتحان شفاهی بیشتراست.
امتحان شفاهی:درامتحان شفاهی امتحان شونده به جای اینکه پاسخها راکتبی ارائه دهدآنهارابه طورشفاهی بیان می کتد.
مزایای این نوع آزمون ها:
-نیازبه تمهیدقبلی ندارد.(چاپ وتکثیراوراق و...)
-باطرح سوالات مکمل وبحث بادانش آموزبه عمق یادگیری وتسلط وی برمطالب پی برده بهترمی توان ارزشیابی نمود.
-باارائه توضیح سوالات رامی توان برای دانش آموزروشنتر مطرح کرد.
امتحان عملی:دراین امتحان آزمایش شونده درجلسه امتحان یک کارعملی انجام می دهد.مثلا"درحیاط دبستان حهت یابی می کندیاازروی الگونقاشی می کندویایک آزمایش علوم انجام می دهد.
ازجمله محاسن این گونه امتحان این است که مهارت واقعی فرددرشرایط طبیعی مورد ارزیابی قرارمی گیرد.
