امتحان نقطه عطفی در نشان دادن میزان موفقیت شماست. هرچند روشهای موجود برای امتحان، نمی تواند گویای دقیق و واقعی از میزان اندوخته های علمی دانش آموز به حساب آید، اما ملاک مهمی تلقی می شود و به تبع آن «نمره» نیز اهمیت خود را در این راستا به نمایش می گذارد.

اگر شما دروس خود را مرتب مطالعه کرده باشید فقط احتیاج به خواندن نکات مهم مبحثها را خواهید داشت و و به برنامه ریزی فشرده و منسجمی نیاز نخواهید داشت، در غیر این صورت یک برنامه ریزی کامل می تواند شما را در دستیابی به موفقیت، همراهی کند. لذا برای مواجهه با امتحان، می بایست برنامه ریزی کرد.
توجه به تاریخ امتحان و مدت زمانی باقیمانده تا آن زمان، مقدار بخشها و فصول هر درس، رفع سؤالات و اشکالات موجود پیش از امتحان و انجام یک امتحان فرضی برای آزمودن اطلاعات خود، از اقدامات مقدماتی است که می تواند در برنامه ریزی شما مدنظر قرار گیرد. پس از اینکه برنامه امتحانی را به شما دادند و از تاریخ آن آگاه شدید در اولین فرصت و بدون اتلاف وقت، برنامه مطالعه خود را تنظیم کنید. برنامه را باید طوری طرح کنید که فرصت کافی برای مطالعه مستمر داشته باشید.
در بین ساعات مطالعه باید سه نکته را رعایت کنید:
- اول اینکه زمانی را برای مرور نکته ها و جمع بندی مطالب خوانده شده، درنظر بگیرید زیرا هرچه بیشتر معلومات خود را مرور کنید بیشتر قادر به جذب مطالب جدید و نکات تازه خواهید بود.
- دوم اینکه زمانی (مثلاً ده دقیقه) را برای استراحت درنظر بگیرید، چراکه هرچه زمان پیش می رود، یادآوری مطالب خوانده شده به نحو رو به افزایشی، کاهش می یابد، مگر اینکه به حافظه خود استراحت منظم بدهید.
- سوم اینکه در برنامه ریزی خود چند درس مختلف اعم از عمومی- پایه (اختصاصی) را بگنجانید و یا حداقل بکوشید که موضوع مطالعه خود را عوض کنید. زیرا خواندن یک درس خاص بیش از چند ساعت باعث خستگی خواهدشد.
- اگر در حین مطالعه خسته شدید، تنفسهای عمیق، راه رفتن در هوای آزاد و چند لحظه چشم برهم نهادن و به چیزی فکر نکردن، در برطرف کردن خستگی و فشار فکری شما موثر خواهد بود.
- پس از اینکه چارچوب برنامه درسی خود را تنظیم و ساعتها و درسها را مشخص کردید فوراً شروع به مطالعه کنید و برای شروع به کار وسواس بخرج ندهید. فقط فوراً شروع کنید. هر فکر مزاحمی را که به مغزتان خطور کرد با قاطعیت از خود دور کنید و به خود تلقین کنید که آدم با اراده ای هستید.
- در حین مطالعه، زیر نکات مهم خط بکشید و پس از پایان هر بخش، فرمولها و تعریفهای کلیدی و مهم را به صورت خلاصه در یک ورق کاغذ یادداشت کنید چراکه برای مرور دوباره، همین یادداشتها کافی هستند.
- اگر در درسی ضعیف هستید نگویید آن درس سخت است. به همشاگردیهای خود نگاه کنید، کسانی هستند که این درس برایشان سهل و آسان است و بالعکس درسی که برای شما آسان است برای آنها مشکل است، پس به دنبال نقاط ضعف و اشکالات خوددر آن درس بگردید و اشکالات خود را با کمک دوستان و دبیرانتان رفع کنید.
- اگر در طول روز به دلیل سهل انگاری و کم کاری موفق نشدید مطابق برنامه آن روز پیش بروید، به عنوان جریمه از وقت خواب خود بزنید و برنامه خود را به اتمام برسانید چراکه در غیر این صورت تمام برنامه تان دچار مشکل خواهد شد (چون شما برنامه تان را با توجه به روحیات، عادات و برنامه زندگی، میزان ضعف و قوت در دروس تنظیم کرده اید پس الزاماً نباید وقت برای مطالعه کم بیاورید.)

نکته: قبل از اینکه فرصت کافی را از دست بدهید چنان مطالعه کنید که در آخرین لحظات دچار پشیمانی و استرس نشوید. بعد از اینکه طبق برنامه عمل کردید و به روز امتحان نزدیک شدید باید سعی کنید چند ساعت قبل از امتحان دست از مطالعه بردارید و استراحت کنید. عاقلانه ترین راه، یک خواب راحت و استراحت طولانی در شب قبل از امتحان است. البته قبل از استراحت، یک نگاه جنگی و فوری به رئوس مطالب بیندازید و با اطمینان کامل از موفقیت خود و با اعتماد به نفس فراوان- که حتماً به بهترین نحو از عهده امتحان برخواهید آمد- به استراحت بپردازید و روز بعد وارد جلسه امتحان شوید.
در سر جلسه امتحان نیز به خود قوت قلب دهید و تلقین کنید که می توانید به تمامی سؤالات پاسخ دهید پس نام و مشخصات خواسته شده را بنویسید. آنگاه نگاهی سریع اما دقیق بر تعداد سؤالات و زمان داده شده و کیفیت سؤالات و بارم هر کدام بیندازید و سعی کنید ابتدا به سؤالاتی پاسخ دهید که: اولاً مطمئن هستید خوب می دانید و ثانیاً بارم بیشتری دارند. دقت کنید سؤالها را کامل بخوانید، درست خواندن فعل جملات بسیار مهم است. بدون وقفه به سؤالات پاسخ دهید، البته خونسردی خود را نیز حفظ کنید. اگر جواب پرسشی را نمی دانید و یا فراموش کرده اید، دست و پای خود را گم نکنید؛ فقط یک علامت کنار آن بگذارید و به سراغ سؤال بعدی بروید.

پس از پاسخ دادن به سایر سؤالات اگر وقت داشتید به آن سؤال برگردید.
- سعی کنید با خط خوانا بنویسید، شکلها را نیز با دقت رسم کنید.
- اگر از ورقه پاسخ دیگری نیز استفاده کردید حتماً در روی برگه دوم اسم و مشخصات خود را بنویسید و همچنین برروی برگه اول نیز متذکر شوید که «برگه دوم دارد.»
- اگر امتحان را زود تمام کردید مغرور نشوید و در دادن ورقه عجله نکنید چراکه اغلب بعد از خروج از سالن امتحان یادمان می آید که یک تست را جواب نداده ایم و... پس با دقت سؤالات و جوابها رابررسی کنید شاید فاصله قبولی و ردی فقط یک صفر زیادی در ریاضی و یا علامت اشتباه (مثبت و منفی) در جبر و... باشد.
- پس از مرور سؤالات و جوابها با خیال راحت ورقه خود را به مراقبتهای جلسه امتحان بدهید