دلایل بر اثبات رنج و سرور در برزخ موضوع در ارتباط با مبحث برزخ
ثواب و عقاب برزخ دینی سال دوم راهمایی
زندگی پس از مرگ دو مرحله دارد. یک مرحله عالم برزخ است. برزخ در عربی به معنای ((در میان دو چیز قرار گرفتن است.)) به همین دلیل عالم میان دنیا و آخرت را عالم برزخ نام نهاده اند.
در عالم برزخ انسانهای نیکوکار با آسایش و راحتی زندگی می کنند و بدکاران در عذاب و ناراحتی به سر می برند و به این ترتب بخشی از اجزای اعمال انسان در این عالم به او داده می شود. در مرحله دوم که همان قیامت کبری است به حساب اعمال او رسیدگی می شود و انسان زندگی جاوید خواهد داشت.
در جلد 3 بحار الانوار است:
رسوا خدا (ص) فرمود: قبل از بعثت وقتی که گوشفندان را می چرانیدم می دیدم که گوسفندان یک دفعه به حال حیرت می ایستادند لکن جانوری یا چیزی نمی دیدم پس از نزول وحی از جبرئیل پرسیدم گفت: صدای ناله اموات در عالم برزخ که بلند می شود غیر از جن و انس حیوانات می شنوند این به همین خاطر است.
ثواب و عقاب برزخ در قرآن
1)آیه 46 سوره مومن: و حاق بال فرعون سو العذاب الن یعرضون علیها غدوا و عشیا و یوم تقوم الساعه ادخلوا ال فرعون اشد العذاب.
ترجمه: اینکه هر صبح و شام بر آتش عرضه می شوند و روزی که رستاخیز بر پا شود فریاد می رشد فرعونیان را در سخت ترین عذاب در آورید.
از جمله آیاتی که دلالت بر عذاب برزخ دارد همین آیه است که می فرماید آل فرعون بعد از غرق شدن در نیل و مردن تا هنگام قیامت صبح و شام بر آتش عرضه می شوند.
مهم: اما صادق (ع) می فرمایند در قیامت صبح وشم نیست و این راجع به برزخ است نقل است از پیامبر اکرم (ص) که جای آنها را هر صبح و شب در برزخ نمایش می دهند اگر اهل عذاب است جهنم و اگر اهل بهشت است جایش را در بهشت نشان می دهند.
دلیل 2) سوره هود آیات (106-108)
106- فاما الذین شقوففی النار له فیها زفیر وشهیق:........غیر مجذود.
و اما کسانی که تیره بخت شده اند در آتش فریاد و ناله دارند.106- تا آسمانها و زمین برجاست در آن ماندگار خواند بود مگر آنچه پروردگارت بخواهد زیرا پروردگار تو همان کند که خواهد.107- این بخشش است که بریدنی نیست.108
دلیل سوم: سوره یاسین:قیل الدخل الجنه قال یا لیت قومی یعلمون.26- بما غفرلی ربی و جعلنی من المکرمین.27
(سرانجام به جرم ایمان کشته شد و بدو گفته شد به بهشت در آی گفت: ای کاش قوم من می دانستند که پروردگارم چگونه مرا آمرزید و در زمره عزیزانم قرار داد.)
این آیه در مورد حبیب نجار مومن آل فرعون است که برای حمایت از فرستادگان الهی از جمله حضرت موسی (ع) به شهر انطاکیه آمود و در این زاه شهید شد.
ایشان تا مرد به ثواب الهی رسید و گفت ای کاش قوم من می دانستند که پروردگارم مرا آمرزید و از گمراه شدگان قرار داد. پس در اینجا که پروردگار می فرماید:(( به او گفته شو داخل بهشت شو.))
امام (ع) می فرمایند یعنی بهشت برزخی و در تعبیری دیگر به بهشت دنیوی یعنی پایین تر از بهشت قیامت
و از ظاهر آیه بر می آید که: مومن آل فرعون چون شهید شد بلافاصله داخل بهشت برزخی گردید و چون قوم او در دنیا بودند گفت ای کاش قوم من می دانست که خداوند به من چه نعمت عطا فرمود پس توبه می کردندو رو به خدا می آوردند.
دلیل 4: شوره فجر (29-28-27)
یا ایها النفس المطوئنه27- ارجعی الی ربک راضیه مرضیه.28-فادخلی فی عبادی.29 فادخلی جنتی.30 از جمله آیات قرآن راجع به بهشت برزخی همین آیات آخر سوره فجر است که به صاحب نفس مطمئنه هنگام مرگ خطاب شود که داخل بهشت شو که تعبیر شده است به جنت برزضیه و هم چنین در زمره بندگان من داخل شو.(فی محمد و آل محمد)
5- سوره طه آیه 124 نیز سخنی مبعث منظور عذاب قبر و برزخ است
((اخبار و روایات بر اثبات عذاب و ثواب برزخی))
نقل است که از جمله کسانی که بهشت برزخی را دیدند در این عالم اصحاب حضرت سید الشهدا علیه السلام اند که در شب عاشورا آن حضرت نشان داد.
روشن است که وادی السلام در نجف محل ظهور و تجمع ارواح سعادتمند است و برهوت صحرای خشک و بیابانی بی آب و علف هم مظهر دوزخ برزخی و محل عذاب ارواح خبیث و کثیف است.
جریان عذاب قابیل تا روز قیامت و عذاب ابن ملجم تا قیامت دال بر عذاب برزخی است.
توجه/: حدود آیه 15 است که در قر آن کریم به نحوی از اتحاد یک جریان حیاتی را یاد کرده است که می رساند ایشان در فاصله بین مرگ و قیامت از حیات کامل برقرار است که این آیات بر چند گونه است.
1- آیاتی که جریان یک سلسله گفت و شنود ها میان انسان های صالح و نیکوکار و یا انسانهای فاسد بدکار را با فرشتگان الهی یاد می کند که بلافاصله بعد از مرگ صورت می گیرد از جمله آیه 97 سوره نسا و آیه 100 سوره مومن حتی اذجا احدهم الموت......
این آیه کاملا صراحت دارد که انسان پس از مرگ دارای نوعی حیات است که تقاضای بازگشت می کند اما پذیرفته نمی شود. در آیه 97 سوره نسا: نیز از یک جریان مکالمه و احتیاج میان فرشتگان و انسان در لحظات پی از مرگ سخن می گوید بدیهی است که اگر واقعیت انسان باقی نباشد و همه واقعیت انسان لاشه بی حس ولی شعور باشه مکالمه معنی ندارد.
این آیه می فهماند که پس از آنکه انسان از این جهان می رود با چشم و گوش وزبان دیگر با موجودات نارئی به تام فرشتگان به گفت و شنود می پردازد.