نویسنده: سحر کمالی نفر
ناراحتی و استرس بخشی از زندگی روزمره ما را تشکیل می دهد و در بسیاری از موارد موجب خشم و عصبانیت می شود اما اینکه ما با احساس خشم چه رفتاری از خود نشان دهیم بسیار مهم است و مقوله ای را به نام کنترل یا مدیریت خشم را تشکیل می دهد. باید بتوانیم احساس خشم خود را داشته باشیم و آن را حس کنیم.
اما درعین حال آن را سرکوب نکرده و مراقب واکنشهای عملی خود نیز باشیم. زیرا هرچه بیشتر خشمگین باشیم بدن خود را نیز ضعیف تر کرده و بیشتر در معرض ابتلابه بیماریهای گوناگون از جمله سرماخوردگی، مشکلات قلبی- سردرد و دردهای مفصلی قرار خواهیم گرفت. پس بیایید به خاطر سلامتی جسم و روح خود راههای عملی مبارزه با عصبانیت را بیاموزیم:
1- نفس عمیق بکشید. تنفس عمیق اکسیژن بیشتری به خون رسانیده و به احساس آرامش کمک می کند.
این تنفس باید به گونه ای باشد که بالاو پایین سینه در دم و بازدم به خوبی آشکار باشد. دردم هوا را به داخل کشیده و چند ثانیه نگاه دارید سپس آن را بیرون دهید. این کار را چندبار انجام دهید.
2- تصویرسازی آرامش بسیار مفید است. تحقیقاتی که اخیرا انجام شده حاکی از آن است که این کار تاثیر بسیار مثبتی درکاهش حالت عصبانیت دارد:
تصور کنید که زیر دوش آب گرم ایستاده اید و جریان آب خشم و عصبانیت شما را با خود شسته و به سمت پایین می آورد. ابتدا چشمها را ببندید و با چند نفس عمیق خود را در حالت فوق مجسم کنید سپس با این فکر که عصبانیت شسته شده و از بدنتان بیرون رفته خود را درجایی سرسبز مجسم کنید که دوست دارید. توجه به جزییات محل مانند رنگ گلهای مختلف و یا بوی باران و احساس گرمی لذت بخش اشعه خورشید در آن زمان تاثیر عمیق تری خواهد داشت.
3- کف دستها را ماساژ دهید. ماساژ کف هر دست با استفاده از شست دست دیگر و به صورت حرکات دورانی در ایجاد آرامش درعصبانیت موثر است.
4-بگویید «پنیر». لبخند یک مکانیسم دوطرفه است. وقتی خوشحال هستید می خندید و وقتی لبخند می زنید هم موجب می شوید فشار از سلولهای عصبی به عضلات وابسته به لبخند انتقال یابد و مرکز عصبی مغز کمی آزاد شود. این کار را امتحان کنید. خواهید دید که پس از چند بار لبخند کمی آرامتر می شوید.
5- از ریاضی کمک بگیرید. وخامت اوضاع را درنظر گرفته و به آن نمره بدهید. این نمره ها بین 1 تا 10 باشند. که 10 شدیدترین و بدترین وضع ممکن را نشان دهد. وقتی درست فکر بکنید خواهید دید که در اکثر مواردی که منجر به عصبانیت ما می شود حداکثر می توان نمره 2 تا 5 داد. خود این مسئله باعث می شود شما فکر کنید که ممکن بود شرایط خیلی بدتر از این باشد و مقداری آرام شوید.
6- دندانها را روی هم قرار ندهید. استرس اصولاً در نقطه ای خاص از بدن مستقر می شود که دندانها یکی از این نقاط است. وقتی عصبانی هستید سعی کنید دندانها را روی هم نگذارید. حتی برای اطمینان از این مورد می توانید فک پایین را با دست نگاه داشته و چند نفس عمیق بکشید. اگر چند دقیقه دندانها را روی هم نگذارید آرامتر خواهید شد.
7- یک عبارت مثبت را تکرار کنید. یک جمله یا عبارت کوتاه. مشخص و مثبت را به ذهن بسپارید تا در مواقع خشم و عصبانیت از آن استفاده نمایید. این یک روش مناسب برای سکوت و قوت قلب دادن به خود است. برای مثال دفعه آینده که داشتید عصبانی می شدید 10 بار به خود بگویید «من آرام هستم و می توانم از پس این مشکل برآیم.»
8- به جنگ مشکل بروید. بسیاری افراد در رویارویی با مشکلات به خود می گویند «من چه کرده ام که مستحق این بدبختی شده ام.» این عبارت نخستین گام به سوی شکست است زیرا شما با این فکر خود را قربانی اتفاق یا بر خود ناراحت کننده ای کرده اید. به جای اینگونه فکر کردن و احساس عصبانیت بیشتر و یا ناامیدی به جنگ مشکلات بروید. وقتی اتفاقی می افتد فکر کنید که چه راهی برای از بین بردن یا حداقل قابل تحمل کردن و تخفیف آن وجود دارد.
9- همه موارد را نمی توان تغییر داد. یکی از استادان دانشگاه می گوید «یک برگ کاغذ بردارید و آن را به 2 قسمت تقسیم کنید. در طرف چپ موارد مشکل سازی که قابل تغییر هستند را فهرست وار بنویسید و در طرف راست مواردی که نمی توانید تغییر دهید. حالاتکلیف شما روشن است. آنهایی را که می توانید تغییر دهید و با آنهایی که نمی توانید کاری نداشته باشید به جز پذیرش آنها. پس دیگر جایی برای عصبانیت نمی ماند.»
10- به مشکلات زمان بدهید. گاهی اوقات برخی مسائل نیاز به واکنش آنی دارند. اما به برخی دیگر میتوان زمان داد. تمرین کنید تا فقط در زمان مناسبی که خود در نظر گرفته اید به چاره اندیشی به مشکلات بپردازید نه اینکه تمام وقت خود را به مرور اتفاق ناراحت کننده بگذرانید. چون در این صورت شما در کنترل مشکل هستید و مغزتان نیز برای راه حل یابی خسته می شود.
11- خوراکی بخورید. مشخص شده که غذاهای سرشار از هیدرات کربن موجب افزایش ترشح سروتونین شده و احساس خوبی ایجاد می کنند. می توانید در چنین مواردی از خوراکی هایی مانند بیسکویت یا چوب شور استفاده نمایید. اما مراقب باشید که در این امر افراط نکنید تا چاقی نیز به مشکلاتتان افزوده نشود.
12- فکر خود را از موضوع منحرف کنید. فکر انسان در آن واحد روی یک موضوع متمرکز می شود. پس سعی کنید به هر چیزی غیر از موضوع ناراحت کننده ای که پیش آمده توجه کنید. برای مثال اگر در آن زمان یک مداد در دست دارید به اندازه- رنگ- وزن- شکل و حتی نوک آن دقت کنید تا فکرتان برای چند لحظه آزاد شود و زمانی که دوباره به مشکل فکر کنید دیگر به اندازه دفعه اول عصبانی نخواهید شد.
13- به موسیقی گوش کنید. موسیقی با تاثیر بر سرعت ضربان قلب بر وضع روحی افراد نیز تاثیر بسیاری دارد. پس گوش کردن به یک موسیقی آرام می تواند روح شما را نیز آرام کند.
14- دعا کنید. از آنجایی که قدرت پروردگار می تواند هر چیزی را تغییر دهد در هنگام عصبانیت با ذکر خدا خود را تسلیم امر او کرده و از او مدد بخواهید. افرادی که همواره به یاد خدا هستند آرامتر و سالم تر می باشند